Wortal Stefana Banacha

Wykaz profesorów i docentów matematyki pracujących w polskich uczelniach w latach 1919-1939

Zofia Pawlikowska-Brożek

(Kraków)

[PDF]

ROCZNIKI POLSKIEGO TOWARZYSTWA MATEMATYCZNEGO

Seria II: WIADOMOŚCI MATEMATYCZNE XXIV (1982) s. 219-223

Ten nietypowy artykuł-notatka ma swoją historię. Spowodowany został niepozornym faktem: koniecznością ustalenia spornego roku urodzenia Juliusza Pawła Schaudera. Nowe dane na ten temat znalazłam w urzędowym spisie pt. Wykaz imienny docentów z dnia 31 grudnia 1937 r. opublikowanym przez Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w 1938 r. Spis ten jest na tyle ciekawy, że postanowiłam wyłączyć z niego habilitacje matematyczne i przesłać do Redakcji Wiadomości Matematycznych.

Lista habilitacji wymienionych w Wykazie nie była jednak kompletna, gdyż nie zawierała tych matematyków, którzy wprawdzie habilitowali się w podanym okresie, lecz już byli profesorami na poszczególnych uczelniach. Aby skompletować listę wszystkich profesorów i docentów tego okresu, wraz z datami habilitacji i nominacji profesorskich, należało przeglądnąć dodatkowo tomy "Sprawozdań rektorskich", "Składów osobowych i spisów wykładów" z poszczególnych uczelni i tomów "Dziennika Urzędowego Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego" (MWR i OP).

W wielu przypadkach daty podawane w różnych źródłach różniły się o kilka miesięcy. Były to np.: data zatwierdzenia habilitacji przez wydział oraz data zatwierdzenia przez Ministerstwo WR i OP, lub data nominacji na profesora i data faktycznego objęcia katedry. Starałam się podać daty, w których zatwierdzono poszczególne stopnie i nadano tytuły profesora nadzwyczajnego i zwyczajnego. W kilku przypadkach są podane lata akademickie. Zestawienie obejmuje wszystkich profesorów i docentów matematyki pracujących na polskich uczelniach w okresie 1919-1939, wymienionych w dostępnych mi wykazach.

Spis skrótów: Uniwersytet Jagielloński - UJ, Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie - UJK we Lwowie, Uniwersytet Poznański - UP, Uniwersytet Warszawski - UW, Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie - USB w Wilnie, Politechnika Lwowska - PL, Politechnika Warszawska - PW.

1. Abramowicz, Kazimierz (1889-1936) - hab. 1929 r. UP, prof. n. 1936 r. UP.
2. Auerbach, Herman (1901-1942) - hab. 1935 r. UJK we Lwowie.
3. Banach, Stefan (1892-1945) - hab. 30.VI.1922 r. UJK we Lwowie, prof. n. 22.VII. 1922 r. UJK we Lwowie, prof. zw. 1927 r. UJK.
4. Bartel, Kazimierz (1882-1941) - prof. n. geometrii wykreślnej 1912 r. PL, prof. zw. 1917 r. PL.
5. Biernacki, Mieczysław (1891-1959) - 1929 r. prof. n. UP, prof. zw. 1937/1938 UP, 1945 r. Uniwersytet im. M. Curie-Skłodowskiej w Lublinie.
6. Birkenmajer, Aleksander Ludwik (1890-1967) - hab. z historii nauk ścisłych 1930 r. UJ, hab. z bibliotekoznawstwa w 1936/1937 UJ, prof. n. 1937/1938 UJ.
7. Birkenmajer, Ludwik (1855-1929) - hab. 1881 r. UJ, prof. n. historii nauk ścisłych 5.IX.1919 r. UJ, prof. zw. historii nauk ścisłych 2.XII.1919r. UJ.
8. Bonder, Julian (1900-1975) - hab. z mechaniki i matematyki 1936 r. PW, prof. n. Politechniki Śląskiej 1945 r., prof. zw. 1952 r. PW.
9. Borsuk, Karol (1905-1982) - hab. 1934 r. (zatwierdzona w 1935 r.) UW, prof. n. 1938 r. UW, prof. zw. 1946 r. UW.
10. Chwistek, Leon Kazimierz Antoni (1884-1944) - hab. z logiki matematycznej 1928 r. UJ, prof. n. 1930 r. UJK we Lwowie, prof. zw. logiki 1938 r. UJK we Lwowie.
11. Dickstein, Samuel (1851-1939) - wykładowca matematyki 1915 r. UW, prof. honorowy matematyki 1919 r. UW.
12. Dziwiński, Placyd (1851-1936) - 1887 r. prof. n. PL, 1889 r. prof. zw. PL, 1926 r. prof. honorowy matematyki PL.
13. Gołąb, Stanisław (1902-1980) - hab. 1932 r. UJ, prof. tytularny w Akademii Górniczej w Krakowie 1939 r., prof. n. matematyki 1946 r. Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, prof. zw. 1948 r. Akademia Górniczo-Hutnicza, 1954 r. UJ.
14. Hoborski, Antoni (1879-1940) - hab. 1912 r. UJ, prof. zw. matematyki 1919 r. Akademia Górnicza w Krakowie, 1921 r. UJ.
15. Janiszewski, Zygmunt (1888-1920) - hab. 1913 r. UJK we Lwowie, prof. n. 1919 r. UW.
16. Jantzen, Kazimierz (1885-1940) - hab. z astronomii w USB w Wilnie 1926 r., prof. n. meteorologii 1929 r. USB w Wilnie, 1937/1938 - wnioskowana nominacja na prof. zw. USB.
17. Kaczmarz, Stefan (1895-1939) - hab. 1929 r. UJK we Lwowie.
18. Kempisty, Stefan Jan (1892-1940) - hab. z analizy nowszej matematycznej 1924 r. UW, prof. n. 1925 r. USB w Wilnie, prof. zw. -1937 r. USB w Wilnie.
19. Knaster, Bronisław (1893-1980) - hab. 1926 r. UW, prof. n. 1939 r. Uniw. we Lwowie, prof. zw. 1945 r. Wydział Matematyki, Fizyki, Chemii Uniwersytetu Wrocławskiego i Politechniki Wrocławskiej.
20. Krygowski, Zdzisław (1872-1955) - hab. 1907 r. PL, prof. n. 1908 r. PL, prof. zw. 1909 r. PL, 1919 r. UP.
21. Kuratowski, Kazimierz (1896-1980) - hab. 1921 r. UW, prof. n. 1927 r. PL, prof. zw. 1934 r. UW.
22. Leja, Franciszek (1885-1979) - hab. 1924 r. UJ, prof. n. 1924 r. Wydz. Chemii PW, prof. zw. 1936 r. UJ.
23. Leśniewski, Stanisław (1886-1939) - prof. n. filozofii matematycznej 1919 r. UW, prof. zw. filozofii matematycznej 1935 r. UW.
24. Lindenbaum, Adolf (1904-1941) - hab. 1934 r. UW.
25. Łomnicki, Antoni (1887-1941) - hab. w Szkole Politechnicznej we Lwowie (później PL), prof. n. 1920 r. PL, prof. zw. 1921 r. PL.
26. Łukasiewicz, Jan (1878-1956) - hab. 1906 r. UJK we Lwowie, prof. n. 1915 r. UW, prof. zw. filozofii matematycznej 1929 r. UW.
27. Maksymowicz, Adam (1880-) - hab. 1923 r. PL.
28. Marcinkiewicz, Józef (1910-1940) - hab. 1937 r. USB w Wilnie.
29. Marczewski (Szpiirajn), Edward (1907-1976) - hab. 1945 r. UW, prof. n. 1945 r. Wydz. Matematyki, Fizyki, Chemii Uniwersytetu Wrocławskiego i Politechniki Wrocławskiej, prof. zw. 1948 r. Uniwersytet Wrocławski.
30. Mazurkiewicz, Stefan (1888-1945) - hab. 1919 r. UJ, prof. n. 1919 r. UW, prof. zw. 1920 r. UW.
31. Mazur, Stanisław (1905-1981) - hab. 1936 r. UJK we Lwowie, prof. zw. 1946 r. Uniwersytet Łódzki, 1948 r. UW.
32. Neyman (Spława-Neyman), Jerzy (1894-1981) - hab. 1928 r. UW, od 1938 r. prof. Uniwersytetu w Berkeley.
33. Nikliborc, Władysław (1899-1948) - hab. z matematyki 1927 r. UJK we Lwowie (zatwierdzona 16.1.1928 r.), hab. z mechaniki teoretycznej 1931 r. PL, prof. n. matematyki 1937 r. PW, prof. zw. 1945 r. PW, 1947 r. UW.
34. Nikodym, Otto (1887-1974) - hab. 1927 r. UW, prof. n. 1945 r. Politechnika Krakowska, od 1948 r. prof. w Kenyon College, Ohio.
35. Orlicz, Władysław (ur. 1903) - hab. 1933/34 UJK we Lwowie, prof. n. 1937 r. UP, prof. zw. 1940 r. UJK we Lwowie, 1945 r. UP.
36. Plamitzer, Antoni (1889-1954) - hab. 1921 PL, prof. n. geometrii wykreślnej 1922 r. PL, prof. zw. 1929 r. PL.
37. Pogorzelski, Witold (1895-1963) - hab. 1921 r. UJ (przeniesiona na UW), prof. n. 1922 r. Wydz. Chemii PW, 1924 r. Wydz. Mechan. PW, prof. zw. 1936 r. PW.
38. Przeborski, Antoni (1871-1941) - prof. Uniwersytetu w Charkowie od 1905 r., prof. zw. 1921 r. USB w Wilnie, 1922 r. UW.
39. Rajchman, Aleksander (1890-1940) - hab. 1925 r. UW, prof, n. Wolnej Wszechnicy Polskiej w Warszawie 1938/1939.
40. Rosenblatt, Alfred (1880-1947) - hab. 1913 r. UJ, prof. n. 1920 i UJ, 1935/1936 wyjechał do Limy w Peru, jako wykładowca matematyki w Uniwersytecie im. św. Marka.
41. Rudnicki, Juliusz (1881-1948) - hab. 1921 r. UJ, prof. n. 1921 r, Wydz. Mechaniczny PW, prof. zw. 1923 r. USB w Wilnie, 1945 r. w Uniwersytecie im. M. Curie-Skłodowskiej w Lublinie, 1946 r. Uniwersytet im. M. Kopernika w Toruniu.
42. Ruziewicz, Stanisław (1889-1941) - hab. 1918 r. UJK we Lwowie, prof. n. 1920 r. UJK we Lwowie, prof. zw. 1924 r. UJK, 1938/1939 r. Akademii Handlu - Zagranicznego we Lwowie.
43. Saks, Stanisław (1897-1942) - hab. 1926 r. UW (powołany w 1932 r. na katedrę USB w Wilnie i w 1936 na UW, nie został zatwierdzony przez Ministerstwo WR i OP).
44. Schauder, Paweł Juliusz (1899-1943) - hab. 1927 r. UJK we Lwowie (zatwierdzona w 1928 r.), prof. n. 1939 Uniw. we Lwowie.
45. Sierpiński, Wacław (1882-1969) - hab. 1908 r. UJK we Lwowie, prof. n. 1910 r. UJK, prof. zw. 1919 r. UW.
46. Śleszyński, Jan (1854-1931) - 1892 r. dr (odpowiednik hab.) w Uniwersytecie Odeskim, prof. 1893 r. w Uniw. Odeskim, prof. zw. 1919 r. UJ, prof. honorowy 1925 r. UJ.
47. Staniewicz, Wiktor Emeryk Jan (1866-1932) - prof. n. 1919 r. USB w Wilnie, prof. zw. 1920 r. USB, prof. honorowy 1932 r, USB.
48. Steinhaus, Hugo (1887-1972) - hab. 1917 r. UJK we Lwowie, prof. n. 1920 r. UJK, prof. zw. 1923 r. UJK, od 1945 r. Uniwersytet Wrocławski.
49. Stożek, Włodzimierz (1883-1941) - dr 1922 r. UJ, prof. n. 1922 r. PL (Wydział Ogólny), prof. zw. 1926 r. PL (Wydz. Inż. Lądowej i Wodnej).
50. Straszewicz, Stefan (ur. 1889) - hab. 1925 r. UW, prof. n. 1928 r. PW, prof. zw. 1938 r. PW.
51. Ślebodziński, Władysław (1884-1972) - hab. 1934 r. UW, prof. n. 1945 r. Wydział Matematyki, Fizyki, Chemii Uniwersytetu Wrocławskiego i Politechniki Wrocławskiej, 1951 r. prof. zw. Politechniki Wrocławskiej.
52. Tarski, Alfred (ur. 1902) - hab. 1925 r. z filozofii matematyki UW, od 1946 r. profesor Uniwersytetu w Berkeley.
53. Walfisz, Arnold (1892-1962) - hab. 1930 r. UW.
54. Ważewski, Tadeusz (1896-1972) - hab. 1927 r. UJ, prof. n. 1933 r, UJ, prof. zw. 1945 r. UJ.
55. Waraszkiewicz, Zenon (1909-) - hab. 1937 r. UW.
56. Wilkosz, Witold. (1891-1941) - hab. z analizy i logiki matematycznej 1920 r. UJ, prof. n. 1922 r. UJ, prof. zw. 1936/1937 UJ.
57. Wolibner, Witold (1902-1961) - 1947 r. prof. Wydz. Matem. Fizyki, Chemii Uniwersytetu i Politechniki Wrocławskiej.
58. Zalcwasser, Zygmunt (1898-1943) - hab. 1929/1930 r., prof. n. Wolnej Wszechnicy Polskiej w Warszawie 1933 /1934 r.
59. Zarankiewicz, Kazimierz (1902-1959) - hab. 1929 r. UW, prof. n. PW w 1939 r. (zatwierdzona nominacja w 1946 r.), prof. zw. PW w 1948 r.
60. Zaremba, Stanisław (1863-1942) - prof. n. 1900 r. UJ, prof. zw. 1905 r. UJ (w 1935 r. przeszedł na emeryturę).
61. Zaremba, Stanisław Krystyn (ur. 1903) - 1936 r. hab. w UJ, prof. w Polish University College w Londynie - 1946-1952 r., od 1958 r. wykładowca na Uniwersytecie Walijskim i in.
62. Zygmund, Antoni (ur. 1900) - hab. 1926 r. UW, prof. n. 1930 r. USB w Wilnie, w 1937/1938 wniesiono o uzwyczajnienie A. Zygmunda (po wojnie prof. Uniwersytetu w Chicago, USA).
63. Żorawski, Kazimierz (1866-1953) - hab. 1892 r. PL, prof. n. 1895 r. UJ, prof. zw. 1898 r. UJ, 1919 r. PW, 1925 r. UW.
64. Żyliński, Eustachy Karol (1889-1954) - prof. n. 1919 r. UJK we Lwowie, prof. zw. 1922 r. UJK we Lwowie.

Wrócę jeszcze na zakończenie do Wykazu imiennego docentów z dnia 31 grudnia 1937 r., który wydał mi się bardzo ciekawym dokumentem,. wskazującym na żywotność polskich ośrodków matematycznych w tym okresie, o ile za jej miernik można uważać ilość habilitacji przeprowadzonych na danej uczelni. W okresie od 1919 r. do 1937 r. włącznie przeprowadzono z matematyki: w UJ cztery habilitacje, w USB w Wilnie jedną, w UJK we Lwowie cztery, w UW dziesięć habilitacji, a w Politechnice Lwowskiej i Warszawskiej po jednej. Chociaż powyżej przytoczony wykaz zawiera dane tylko do 1937 r., wskazuje na ogromną prężność ośrodka warszawskiego w tym okresie. '

Sądzę, że powyższy wykaz będzie pomocą dla osób opracowujących biografie matematyków tego okresu, nie tylko jako zbiór pewnych dat, lecz także dzięki wskazówkom, w archiwach jakich uczelni należy szukać bliższych danych o poszczególnych matematykach.

Zofia Pawlikowska-Brożek

Dziękuję równocześnie za pomoc w ustaleniu kilku dat Panu Mgrowi S. Kolankowskiemu.

Podziękowanie

Panu prof. dr. hab. Stefanowi Jackowskiemu, prezesowi Polskiego Towarzystwa Matematycznego, dziękujemy za zgodę na umieszczenie na naszej stronie artykułów o Stefanie Banachu opublikowanych w Wiadomościach Matematycznych.

Będziemy wdzięczni za wszelkie uwagi i komentarze dotyczące tej strony.

Emilia Jakimowicz i Adam Miranowicz

File translated from T_EX by T_THgold, version 4.00.
On 04 Jan 2012, 18:52.